3 maja Kościół katolicki w Polsce obchodzi uroczystość Najświętszej Maryi Panny, Królowej Polski. Nawiązuje ona do ważnych wydarzeń z historii Polski: obrony Jasnej Góry przed Szwedami w 1655 r., ślubów króla Jana Kazimierza – powierzenia królestwa opiece Matki Bożej, a także do uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Tytuł Matki Bożej jako Królowej Narodu Polskiego sięga drugiej połowy XIV wieku: Grzegorz z Sambora nazywa Maryję Królową Polski i Polaków. Teologiczne uzasadnienie tytułu „królowej” pojawi się w XVII wieku po zwycięstwie odniesionym nad Szwedami i cudownej obronie Jasnej Góry, które przypisywano wstawiennictwu Maryi. O.Kordecki pisał: „Bądźmy więc przekonania, że niepodległość Królestwa Polskiego… jedynie za pomocą Maryi Jasnogórskiej zachowana i przywrócona została, tak iż bardzo słusznie wyrzec możemy, że Bogarodzica tarczą Królestwa Polskiego… Niech patrzy i dziwi się świat chrześcijański, jak dzielna nasza Królowa a Pani nieba i ziemi, broni wiernego sobie Królestwa i jak skutecznie niesie ratunek swoim ludzkiej pomocy pozbawionym sługom!”.

Wyrazicielem tego przekonania Polaków stał się król Jan Kazimierz, który 1 kwietnia 1656 roku w katedrze lwowskiej przed cudownym obrazem Matki Bożej Łaskawej obrał Maryję za Królową swoich państw, a Królestwo Polskie polecił jej szczególnej obronie. W czasie podniesienia król zszedł z tronu, złożył berło i koronę, i padł na kolana przed wielkim ołtarzem. Zaczynając od słów: „Wielka Boga-Człowieka Matko, o Przeczysta Panno!” ogłosił Matkę Bożą szczególną Patronką Królestwa Polskiego. Przyrzekł szerzyć Jej cześć, ślubował wystarać się u Stolicy Apostolskiej o pozwolenie na obchodzenie Jej święta jako Królowej Korony Polskiej, zająć się losem ciemiężonych pańszczyzną chłopów i zaprowadzić w kraju sprawiedliwość społeczną.

Przyrzeczenie wprowadzenia święta Królowej Korony Polskiej nie dokonano tego jednak za panowania żadnego z królów polskich. Dopiero na skutek starań arcybiskupa lwowskiego, ks. Seweryna Morawskiego, papież Leon XIII wyznaczył pierwszą niedzielę maja, jako wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej. Papież Pius XI, przychylając się do próśb Episkopatu Polskiego, przeniósł w 1923 roku uroczystość na dzień 3 maja, a w następnym roku dzień ten podniósł do godności święta kościelnego. W ten sposób doroczny obchód konstytucji majowej złączył się ze świętem kościelnym w pełną uroczystość narodową.

31 października 1943 roku papież papież Pius XII dokonał poświęcenia całej rodziny ludzkiej Niepokalanemu Sercu Maryi. Zachęcił równocześnie wielki papież, aby tegoż aktu oddania się dopełniły wszystkie chrześcijańskie narody. Episkopat Polski uchwalił, że dnia 7 lipca 1946 roku aktu poświęcenia dokonają wszystkie katolickie rodziny polskie; dnia 15 sierpnia – wszystkie diecezje, a dnia 8 września tegoż roku cały naród polski. Na Jasnej Górze zebrało się ok. miliona pątników z całej Polski. W imieniu całego narodu i Episkopatu Polski akt ślubów odczytał uroczyście kardynał August Hlond.