25 marca przerywamy nasze pokutne praktyki wielkopostne, by rozradować się uroczystością Zwiastowania Pańskiego. W tym dniu wspominamy to doniosłe wydarzenie, kiedy to Maryja, młoda dziewczyna z Nazaretu powiedziała Bogu „tak”.
Początki dzisiejszej uroczystości przypadają na V wiek. Najstarszym dowodem, na obchodzenie tego święta jest homilia Abrahama z Efezu wygłoszona w Konstantynopolu między 530 a 550 rokiem. Na Wschodzie święto Zwiastowania obchodzono na pewno od VI w., a na Zachodzie – od VII. Początkowo uroczystość tę traktowano jako Święto Pańskie i podkreślano moment wcielenia Syna Bożego, jego pierwsze przyjście na świat i rozpoczęcie dzieła zbawienia ludzkości.
Modlitwami, które upamiętniają to wydarzenie są „Zdrowaś Maryjo” („Pozdrowienie Anielskie”) oraz „Anioł Pański”.
„Pozdrowienie Anielskie” składa się z trzech części: ze słów Archanioła Gabriela, słów Elżbiety i z modlitwy ułożonej przez papieża Piusa V . Do rozpowszechnienia tej modlitwy przyczyniło się w sposób szczególny nabożeństwo Trzech Zdrowaś Maryjo,a także Różaniec, podczas którego modlitwę tę powtarzamy aż 200 razy.
Historia modlitwy „Anioł Pański” sięga średniowiecza, kiedy to biciem dzwonów wyznaczano trzy pory dnia: rano, południe i wieczór. Był to zwyczaj bardzo praktyczny, ponieważ nie było wtedy zegarów, a przez pobożne odmawianie tejże modlitwy rozważano i przypominano sobie scenę Zwiastowania. Papież Paweł VI zachęcał do jej odmawiania w encyklice Marialis cultus: „Gdy chodzi o modlitwę Anioł Pański, to chcemy jedynie powtórzyć naszą zachętę, prostą, lecz gorącą, aby zwyczajowe odmawianie tej modlitwy zostało zachowane. Mimo bowiem upływu wieków zachowuje ono swoją siłę i blask. Jest to modlitwa prosta, zaczerpnięta z Pisma świętego”.
W uroczystość Zwiastowania Pańskiego Kościół przeżywa także Dzień Świętości Życia. W tym dniu ze szczególną troską spoglądamy na życie najmniejszych i najbardziej bezbronnych – dzieci poczętych, które zagrożone są aborcją. Kościół zachęca nas do modlitwy za nie przez podjęcie Duchowej Adopcji. Jest to trwająca 9 miesięcy modlitwa w intencji jednego poczętego dziecka zagrożonego aborcją, którego imię jedynie Bóg zna. Polega ona na codziennym odmawianiu jednej, wybranej tajemnicy Różańca Świętego oraz specjalnej modlitwy. Osoba przystępująca do Duchowej Adopcji może też podjąć dodatkowe postanowienie, np. częstą Komunię Św. wynagradzającą za grzechy przeciwko życiu albo dodatkowy post. Przyrzeczenie Duchowej Adopcji można złożyć w kościele podczas specjalnej Mszy Św. albo prywatnie w domu, najlepiej w jakieś święto poświęcone Matce Bożej. Duchową Adopcję może podjąć każdy, nawet dzieci (pod opieką rodziców). Można ją podejmować wielokrotnie, ale należy pamiętać, że jedno złożone przyrzeczenie dotyczy tylko jednego poczętego dziecka.
Na koniec warto jeszcze wspomnieć o polskich tradycjach ludowych związanych z uroczystością Zwiastowania. Wierzono, że Maryja, która stała się Matką Boga, patronuje budzącej się do życia przyrodzie, aby mogła ona zaowocować i przynieść obfite plony. Ludowe nazwy tego święta to: Matki Bożej Roztwornej, Zagrzewnej, Ożywiającej, Kwietnej. W tym dniu oczekiwano przylotu bocianów, zgodnie z przysłowiem: „Na Zwiastowanie bocian na gnieździe stanie”, a także wyglądano jaskółek: „Na Matkę Boską Roztworną rzuca jaskółka swoją topiel jeziorną”. Gospodynie piekły specjalne łapy z ciasta, które dzieci wynosiły na dwór w oczekiwaniu na bociany, by te miały się czym pożywić po długiej wędrówce.
Z uroczystością Zwiastowania było związane także wiele przysłów, m.in. „Jakie Zwiastowanie, takie Zmartwychwstanie” oraz „Kiedy dzień Zwiastowania Panny Maryi piękny i jasny, każdy kąt dla dobytku będzie za ciasny”.
Poniżej formuła prywatnego przyrzeczenia Duchowej Adopcji oraz codzienna modlitwa:
Najświętsza Panno, Bogurodzico Maryjo, wszyscy Aniołowie i Święci. Wiedziony pragnieniem niesienia pomocy nienarodzonym, postanawiam mocno i przyrzekam, że od dnia….. biorę w duchową adopcję jedno dziecko, którego imię jedynie Bogu jest wiadome, aby przez 9 miesięcy, każdego dnia, modlić się o uratowanie jego życia oraz o sprawiedliwe i prawe życie po urodzeniu. Amen
Moimi zobowiązaniami adopcyjnymi będą:
• jedna Tajemnica Różańca Świętego
• moje dobrowolne postanowienia
• oraz poniższa codzienna modlitwa „Panie Jezu”, którą teraz po raz pierwszy odmówię:
Panie Jezu za wstawiennictwem Twojej Matki Maryi, która urodziła Cię z miłością oraz za wstawiennictwem świętego Józefa, „Człowieka Zawierzenia”, który opiekował się Tobą po urodzeniu, proszę Cię w intencji tego nienarodzonego dziecka które znajduje się w niebezpieczeństwie zagłady i które duchowo adoptowałem. Proszę, daj rodzicom tego dziecka miłość i odwagę, aby zachowali je przy życiu, które Ty sam mu przeznaczyłeś. Amen.